Nha Trang, thành phố biển nổi tiếng của Khánh Hòa, luôn là điểm đến mơ ước với những bãi biển dài cát trắng và vịnh nước xanh ngọc. Nằm cách trung tâm Nha Trang khoảng 60 km về phía Bắc, Đảo Điệp Sơn hiện lên như một kiệt tác của thiên nhiên, thuộc vịnh Vân Phong huyền ảo. Quần đảo nhỏ gồm ba hòn đảo: Hòn Bịp, Hòn Ó và Hòn Quạ (hay còn gọi là Hòn Giữa và Hòn Đuốc theo một số tài liệu), được nối liền bởi con đường cát trắng dài gần 700-800 m xuyên qua biển – một kỳ quan độc nhất vô nhị. Được mệnh danh là “Maldives của Việt Nam”, Điệp Sơn thu hút du khách bởi vẻ đẹp hoang sơ, nước biển trong vắt nhìn thấu đáy và không khí bình yên, xa rời sự ồn ào đô thị. Với diện tích khi thủy triều lên xuống chỉ vài hecta, nơi đây là điểm check-in lý tưởng cho những ai yêu thích du lịch sinh thái và khám phá.
Điệp Sơn không chỉ là món quà của tạo hóa mà còn gắn bó với lịch sử cư dân từ nhiều đời. Tên gọi xưa là Hòn Bịp, xuất phát từ tiếng kêu thâu đêm của loài chim bìm bịp trên đảo, tạo nên không gian hoang vu đặc trưng. Khi lập làng, người dân đặt thêm “Điệp Sơn” – có lẽ ám chỉ hình dáng uốn lượn như cánh bướm, dù núi đảo không có nhiều loài này. Cụm đảo gồm Hòn Bịp (đảo chính có cư dân), Hòn Ó và Hòn Quạ, tất cả đều lấy tên từ các loài chim địa phương: bìm bịp, ó và quạ. Thôn nhỏ trên Hòn Bịp có 84 hộ dân, hơn 300 nhân khẩu, sống chủ yếu bằng nghề đánh bắt hải sản ven bờ như ốc gai, bào ngư, hải sâm và nuôi tôm hùm nhỏ lẻ. Từ những năm 1995-1996, rạn san hô quanh đảo bị tàn phá nặng nề do khai thác làm thủ công mỹ nghệ và nung vôi, khiến nguồn lợi biển suy giảm, đời sống người dân thêm vất vả.
Về địa chất, Điệp Sơn chịu ảnh hưởng từ hoạt động núi lửa cổ, tạo nên hai dòng hải lưu nóng-lạnh độc đáo ở hai bên con đường cát tại Hòn Ó. Con đường cát hình thành từ sự giao thoa sóng biển, bồi đắp hàng ngày, dài khoảng 400 m nối Hòn Ó – Hòn Quạ và 800 m nối Hòn Quạ – Hòn Bịp (trước bão). Nó chỉ hiện rõ khi thủy triều rút, phụ thuộc vào lịch âm: từ mùng 1 đến 15, rút chiều; sau rằm rút sáng. Bão lớn năm 2017 từng cuốn trôi một đoạn, nhưng thiên nhiên đã phục hồi phần nào, khẳng định sức sống mãnh liệt của quần đảo. Hệ sinh thái phong phú với san hô (dù bị tổn hại), cá nhiệt đới và chim biển, nhưng du lịch đang giúp bảo vệ và phát triển bền vững.
Điểm nhấn của Điệp Sơn chính là con đường cát trắng mịn giữa biển, rộng chừng 1 m, dài gần 1 km, nơi du khách có thể đi bộ giữa đại dương mênh mông, nước xanh hai bên chỉ ngập đến đầu gối. Đây là nơi lý tưởng để chụp ảnh “sống ảo” với ảo giác vô tận. Tiếp nối là Cầu Ngọc Trai dài hơn 300 m trên mặt biển, không lan can, tạo cảm giác lơ lửng giữa trời nước – background hoàn hảo cho những bức hình nghệ thuật.
Biển Điệp Sơn trong veo, phản chiếu mây trời, là thiên đường tắm biển và lặn ngắm san hô. Du khách có thể chèo kayak khám phá đảo từ góc nhìn mới, hoặc thuê cano ngắm toàn cảnh nếu không bơi giỏi. Trên Hòn Bịp, làng chài giản dị mời gọi trải nghiệm đời sống ngư dân: thưởng thức bánh căn nhân hải sản ăn kèm nước mắm chanh tỏi ớt, xoài xanh; bánh xèo tôm mực giòn tan; hay hải sản nướng tươi rói như mực, tôm hùm. Từ năm 2016, vợ chồng anh Trịnh Minh Đại Anh đã khai thác du lịch trên Hòn Ó với chòi lá thân thiện môi trường, cho phép ở lại qua đêm để nghe sóng vỗ và ngắm sao trời. Các hoạt động khác bao gồm câu cá, hái ốc và học cách bảo vệ san hô từ người dân địa phương.
Để đến Điệp Sơn, từ Nha Trang, du khách di chuyển bằng xe khách hoặc ô tô đến thị trấn Vạn Giã (50-60 km, 1,5-2 giờ, giá 190.000-250.000 VNĐ/lượt). Từ cảng Vạn Giã, đi cano cao tốc chỉ 10 phút hoặc tàu gỗ 30 phút ra đảo, giá khứ hồi 200.000 VNĐ/người. Tour 1 ngày từ Nha Trang phổ biến, giá từ 400.000-800.000 VNĐ/người, bao gồm xe đưa đón, cano, vé tham quan, bữa trưa hải sản và hướng dẫn viên. Tour thường khởi hành 8-9 giờ sáng, về lúc 16-17 giờ, kết hợp thăm bãi Dốc Lết gần đó.
Thời điểm lý tưởng là từ tháng 12 đến tháng 6, trời khô ráo, biển lặng, ít say sóng. Kiểm tra lịch triều để đi bộ đường cát: tháng 3-9 âm lịch rút chiều, tháng 10-2 rút sáng. Lưu ý mang kem chống nắng, pin dự phòng (điện đảo hạn chế), giày dép thoải mái vì địa hình gồ ghề. Tránh tắm khi có sứa hoặc cầu gai; không xả rác để bảo vệ môi trường. Đảo thiếu dịch vụ lưu trú cao cấp, nên về Nha Trang nghỉ ngơi tại resort như Vinpearl. Năm 2025, du lịch Điệp Sơn dự kiến tăng mạnh với các tour sinh thái, nhưng hãy ủng hộ cộng đồng địa phương bằng cách mua sản phẩm thủ công.
Điệp Sơn không chỉ là điểm đến mà còn là lời nhắc nhở về vẻ đẹp mong manh của thiên nhiên Việt Nam. Từ con đường cát kỳ diệu đến dòng hải lưu nóng-lạnh, từ làng chài hiếu khách đến biển xanh bất tận, nơi đây mang đến sự bình yên đích thực. Trong nhịp sống hối hả, một chuyến đi Điệp Sơn sẽ khơi dậy niềm yêu thiên nhiên và trân trọng di sản. Hãy lên kế hoạch ngay để khám phá “thiên đường giữa biển khơi” này!
